Het is vroeg, even na negen uur ’s avonds, als we op de landelijke verkiezingsavond het café Cul de Sac binnengaan. ‘Politiek en popcorn’ is het thema en inderdaad, de popcorn staat keurig klaar op de tafels. Het is nog rustig, een handjevol mensen kijkt naar zwartwit-beelden op een groot scherm. Kleur was de bedoeling, maar het mag de sfeer niet drukken. Mensen liggen op de grond, voor deze gelegenheid zijn er zitkussen op de trappen naar de zitkuil gelegd. Prognoses worden sceptisch ontvangen, niemand schijnt zich echt te interesseren voor de interviews tussendoor. Prognoses? VVD en PvdA allebei 31 zetels, CDA en PVV 21. Maurice de Hondt schat PvdA hoger en CDA lager in. Het bericht sijpelt door dat de defecte waterleiding van Tilburg hersteld zou zijn. Hier is in ieder geval weer water. Opluchting.
Een tweede beeldscherm is wel in kleur, merken ze nu. Maar beeld en geluid lopen niet gelijk op, uitslagen zijn even niet te volgen. Eigenaar Jan en een medewerker van het café zijn druk doende met herstel. De meeste mensen zitten buiten. Uitslag voor links valt wat tegen, wellicht vandaar. Het overgrote deel van de bezoekers van dit café is redelijk links. Blij met die ‘prognose-nul’ voor Trots. Opmerking aan de bar: “Heb je dat videoclipje gezien van die partij? Te schandalig voor woorden, het leek wel een uitzending van Koefnoen.”
Het is tegen elven als duidelijk is dat het CDA een historische nederlaag zal lijden. Het wordt even stil als Jan Peter Balkenende op het scherm verschijnt. Spanning, wat gaat-ie zeggen? Hiij noemt de nederlaag een klap, neemt de verantwoordelijkheid voor het debacle op zich kondigt aan het partijleiderschap neer te leggen. Een gejuich gaat op in de Cul. We zijn met allen stil als het nieuws van de PVV-winst doorkomt. Ongelooflijk! Iemand zegt een bijeenkomst van die partij bezocht te hebben, puur uit nieuwsgierigheid, maar is met rillingen in zijn lijf tijdens de pauze vertrokken. Nee, de winst van Wilders wordt zeker niet gewaardeerd. Dan de kersverse PvdA-leider Job Cohen. De speech van hem wordt in alle rust ontvangen. Bewondering is van gezichten af te lezen.
Half twaalf is het al en nog maar weinig uitslagen. Wel veel geblaat, maar weinig wol. In het buitenland is Wilders erg popi, al wordt hij verward met Rutte van de VVD. Er wordt om gelachen. Niet alleen daarom ook om het vertrek van Balkenende. Hilariteit over stembureaus waar stembiljetten op waren. Natuurlijk wordt er getwitterd en worden telefoons en applicaties besproken en vergeleken. Aandacht is er voor fractieleider Femke Halsema van GroenLinks. Geen wonder. PvdA, D66, SP en GroenLinks zijn populair in de Cul. Middernacht, een uitslagenstroom blijft uit. Ook in Tilburg. Handmatig tellen blijkt een ambacht. Het traditionele einddebat tussen lijsttrekkers op de televisie lijkt door de vertraging niet door te gaan. Hier wordt met de pet rondgegaan, dat wil zeggen met een blik van een stoffer en blik. Reden is de aanschaf van bittergarnituur. Voor de hele kroeg. Solidariteit in de praktijk, er heerst een fijne kroegstemming. Uitslag van Amsterdam! Daar is de PvdA veruit de grootste en wint: van 31 naar 35 procent.
Het is na middernacht als de stemming een zeer onplezierige wending krijgt. We horen het relaas van iemand die PVV heeft gestemd omdat hij een keer door een Marokkaan is aangevallen. Een andere bezoekster heeft GroenLinks gestemd, maar vindt de PVV een democratische partij en zeker geen gevaar voor de democratie. Iemand maakt een vergelijking met de PVV en de NSDAP van de jaren ’30 van de vorige eeuw, de partij van Adolf Hitler destijds, maar dat zegt haar niks, “Ik zal misschien wel naief zijn”, zegt ze nog, “maar mijn halve familie gelooft in Wilders, dus zal hij wel goed zijn.”
Cul de Sac moge misschien een ‘linkse signatuur’ hebben, haar cliëntèle heeft dat niet per sé.
Een onplezierige wending omdat er 2 (TWEE) mensen het gore lef durven hebben een andere mening en Wilders geen NAZI vinden en niet vol bewondering naar Cohen kijken? Wat een slecht stukje.