Gastbijdrage van Niels Bosman, economisch geograaf en schrijver over de houdbaarheid van wereldsystemen.
Vorige week stond er een stukje in de Correspondent over de lessen die progressieven kunnen leren met de titel: “De les na Trump: het is tijd voor oprechte interesse in elkaars werkelijkheid.”
Ik reageerde daarop. Er zijn namelijk behoorlijk wat voorbeelden van grote gebeurtenissen waarin burgers eenzijdig of nauwelijks gehoord worden. 9/11 is bijvoorbeeld behoorlijk eenzijdig in de media geweest. Kritische vragen zijn nauwelijks beantwoord of mensen worden weggezet als complotgekkies. Terwijl de media zijn werk niet goed doen: kritische vragen stellen. Wordt de burger weggezet als complotgekkie die wel zit met kritische vragen. Het gaat dan niet alleen om 9/11, maar je ziet dat de trend van grote multinationals en grote bureaucratische overheden zoals de EU voor u gaan bepalen wat goed en slecht is, Ze luisteren niet naar de ‘gewone’ burger.
In de Correspondent gaf ik aan dat het wegzetten van de burger als tokkie of complotgekkie alleen maar zorgt voor meer wantrouwen. Ik ben zelf een kritische progressieve burger. Ik wil de buurt en de wijk samen opbouwen, met een goede sfeer waarin iedereen tot zijn recht kan komen, ongeacht religie, huidskleur, sociale status. Wat dat betreft ben ik dus echt wel die progressieveling.
Maar ik snap ook heel goed dat mensen met andere opvattingen ook gehoord willen worden. Ik had gehoopt dat de Correspondent daar ook een platform voor zou zijn. Spreek met de mensen die andere werkelijkheden hebben. Het is ironisch dat nu juist dezelfde Correspondent onder leiding van Rob Wijnberg mij monddood heeft gemaakt. Alleen om het feit dat ik 9/11 een paar keer als voorbeeld gaf van burgers die zitten met kritische vragen en niet gehoord worden. Ik word gezet in de hoek van complottheoristen en mag dus niet meer reageren. De Correspondent betaalt mij het abonnementsgeld evenredig terug.
Voor mij is dit het voorbeeld hoe de media niet begrijpen dat burgers zitten met vragen. Als je die vragen structureel in de doofpot houdt krijg je volgens mij een heel gefrustreerde samenleving. Dat is ook de reden dat mensen op Trump zijn gaan stemmen.
Mijn ideologie is echt heel anders dan die van de Wilders-stemmer. Maar ik snap behoorlijk goed waarom ze op Wilders stemmen. Ze worden niet gehoord door de elite. Ze worden weggezet als tokkies in plaats van als kritische burgers, zo word ik ook weggezet als complotdenker in plaats van kritische burger.
Ik kan me heel goed voorstellen dat deze onvrede ook in de steden en het platteland leeft. Ongeacht je politieke voorkeur of opvatting ben ik benieuwd hoe dit bijvoorbeeld in Tilburg leeft. Worden burgers gehoord?
In Groningen zijn we als eerste afgelopen zaterdag begonnen met een Open Raad. Waar iedereen met constructieve ideeën een pitch kon doen. Op die manier wordt de burger gehoord. Een nieuw en interessant experiment. Misschien ook wel voor Tilburg.
Want uiteindelijk willen we allemaal een veilige, schone toekomstbestendige plek, waar wij en onze kinderen het later ook nog goed hebben. Op mijn blog schrijf ik hoe we dat kunnen realiseren. Maar ook hoe we uit de impasse van polarisering, het grote geld en de grote machthebbers kunnen blijven.
Goed zeg, Eugenie, je kunt het beter verwoorden als ik….
Hmmm… ik denk dat het de meeste media (en de politiek ) er helemaal niet om gaat dat ze de burgers willen begrijpen. Laat staan dat ze onpartijdig zijn. De meeste media wil gewoon gehoord en gezien worden. en als de meeste andere ‘bedrijven’ : In de spotlight staan, belangrijk zijn, de ‘beste’ zijn en daarmee geld verdienen. De media weet dat ‘onvrede’ en ‘stennis makerij’ verkoopt. Ongeacht wat ‘wij’ ervan vinden en wat wij daarmee doen. De illusie wordt gewekt dat er naar de burgers geluisterd wordt. En wij hebben de illusie dat ‘zij’ ons niet begrijpen.