In maart 2015 heeft wethouder Erik de Ridder, namens de gemeente Tilburg, een intentieverklaring getekend met telecom-gigant Huawei. Dit Chinese bedrijf, met een jaaromzet van 40 miljard dollar in 2013 verovert gestaag de westerse markt met goedkope telefoons en is daarmee een geduchte concurrent voor bekende merken als Apple en Samsung.
De snelle groei van Huawei gedurende de laatste paar jaar ontwikkelde zich tegelijkertijd met de wereldwijde onthullingen van Edward Snowden over de spionage-activiteiten van de Amerikaanse NSA. Edward Snowden, een werknemer bij de NSA die gewetenswroeging kreeg en in de zomer van 2013 via Hongkong naar Moskou vluchtte, heeft sindsdien als klokkenluider de wereld wakker geschut over de omvang en activiteiten van deze Amerikaanse Veiligheidsdienst. Hierdoor werd de verdenking gewekt dat Huawei zou spioneren voor de Chinese overheid.
Over de voortdurende cyber-oorlog tussen de Verenigde Staten en China kan met gemak een boek gevuld worden. In dit verhaal is Australië een belangrijke speler. Al sinds de tweede Wereldoorlog is de geheime dienst van Australië (ASD – Australian Signals Directorate) nauw verbonden de de NSA, met als belangrijkste taak het bespioneren van de Aziatische regio. Hierbij heeft de NSA de volledige toegang tot de netwerken en informatie van de ASD. De opkomst van Huawei en de aankondiging dat dit bedrijf voet aan de grond wil zetten in Australië (en bondgenoot Groot Brittannië) werd daarom uitgelegd als Chinese contraspionage, wat naar consumenten werd vertaald als een bedreiging van de privacy.
Deze vermoedelijke spionage door de Chinese overheid via Huawei en de getekende intentieverklaring door dit bedrijf en het bestuur van Tilburg, zijn aanleiding voor vragen van de Tilburgse D66- en GroenLinksfracties. “Was u bekend met het feit dat Australië Huawei weert van de telecommarkt en dat Groot Brittannië vanwege politieke veiligheidsredenen geen zaken meer doet met dit bedrijf?” Antwoord van het college: “Nee.” In de vervolgvragen, die maandag 11 mei in de commissie Bestuur worden behandeld, willen D66 en GroenLinks meer toelichting, aangezien zij het eerste antwoord te summier vinden.
De oprichter en CEO van Huawei, Ren Zhengfe, verklaarde in januari 2015 in een zeldzame ontmoeting met de pers, dat zijn bedrijf niet betrokken is bij het inbreken op computersystemen en dat hij nooit een verzoek heeft gehad van de Chinese overheid om dat te doen, en dat hij dat ook niet kan.
Via persbureau Reuters heeft Groot Brittannië inmiddels bekend gemaakt dat zij in Huawei geen bedreiging (meer) zien voor de nationale veiligheid en Huawei heeft aangekondigd te willen samenwerken met overheden en ondernemingen om de veiligheid van netwerken te verbeteren.
De stroom aan elkaar tegensprekende en weerleggende bronnen lijkt nog niet te zijn opgedroogd en wellicht is er een Chinese ‘Edward Snowden’ voor nodig om inzicht te geven in wie ‘gelijk’ heeft. De vragen van D66 en GroenLinks om ‘de feiten’ te beoordelen en te garanderen dat de privacy van de Tilburgers wordt beschermd tegen de Chinese overheid (of tegen welke overheid dan ook) zullen voor het Tilburgse gemeentebestuur een hele kluif worden om goed te beantwoorden.
Bronnen (Engelstalig):