ContourdeTwern organiseerde donderdag 25 september in MFA de Symfonie het symposium ‘Iedereen telt mee, iedereen doet mee’ over de positie, kansen en dilemma’s van vrijwillige inzet. Zo’n 100 professionals uit het maatschappelijk middenveld (maatschappelijke organisaties, gemeenten en woningbouwcoöperaties) waren aanwezig om te discussiëren, kennis en ervaringen uit te wisselen.
Directeur-bestuurder van ContourdeTwern Gon Mevis : “Het is belangrijk om deelnemers praktische handreikingen te kunnen geven om met dit actuele thema om te gaan. Dit symposium leent zich daar uitstekend voor.”
Dit symposium was speciaal bedoeld voor mensen die vanwege hun werk steeds meer te maken krijgen met vrijwilligers die een deel van het werk gaan doen. Immers: de Jeugdzorg en Wmo worden vanaf 1 januari 2015 de verantwoordelijkheid van de gemeente en via de Participatiewet, die op dezelfde datum ingaat, zal iedereen met een uitkering een tegenprestatie moeten gaan leveren. Ook hierdoor, en door de forse bezuinigingen van het Rijk op de zorg en de re-integratie van mensen, zullen steeds meer mensen onbetaald aan de slag moeten.
De middag werd afgetrapt door twee sprekers. Nico de Boer, zelfstandig onderzoeker en auteur op het gebied van wijkgericht werken en Lucas Meijs, hoogleraar Volunteering, Civil Society and Businesses aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.
Nico de Boer vindt dat het een geromantiseerd idee van de overheid om ervan uit te gaan dat burgers net als in de jaren ’50 en ’60 weer de zorg voor elkaar kunnen overnemen. In de afgelopen 30 jaar zijn burgers immers gewend geraakt aan een individualistische stijl van leven, waarin het normaal is geworden dat de overheid en instellingen klaar stonden om mensen te ondersteunen. De ‘Verzorgingsstaat’ is wel voorbij, maar dat betekent niet automatisch dat mensen ‘net als vroeger’ weer zomaar voor hun ouders en buren gaan zorgen.
Gemeenten willen problemen oplossen door alles in het wijkteam te gooien en maakt schema’s en modellen, die dan via het wijkteam uitgerold moeten worden in de samenleving. Nico de Boer stelt voor: “Een algemeen uitrol verbod in te stellen voor de komende tien jaar.” Hij gaf ook een waarschuwing mee. “De gemeente gaat er steeds bovenop zitten als burgers een initiatief nemen, met als bedreiging dat de regelgeving van de overheid steeds gedetailleerder wordt. Dat is afschuwelijk, daar moeten we wat aan doen!”
Lucas Meijs deed er in zijn betoog nog een schepje bovenop. “Je moet de overheid aan alle kanten wantrouwen.” en “Ik bepleit het bestormen van het gemeentehuis.” gaf hij de symposium-deelnemers mee, om duidelijk te maken dat burgers zich vooral moeten inzetten zonder daarbij de overheid te betrekken.
Hij rekent er op dat burgerlijke ongehoorzaamheid de komende jaren zal toenemen en juicht dat toe. Burgers moeten volgens hem zelf het heft in handen nemen en niet gaan wachten op toestemming of goedkeuring van de overheid.
Instellingen als ContourdeTwern kunnen daarin zeker een rol in spelen zolang ze meebewegen met de burgers. En ze moeten ervoor waken dat vrijwilligers niet overbelast worden en dat het leuke werk niet alleen onder betaalde werknemers wordt verdeeld. “Burgers betalen beroepskrachten, direct en indirect via belastingen, voor de vervelende klussen. En mensen die alleen maar goed kunnen werken als ze ervoor betaald krijgen, mogen zich geen professional noemen.” Hierbij maakte hij een duidelijk onderscheid tussen beroepskrachten en professionals, waarbij de beroepskrachten mensen zijn met verstand van zaken, ongeacht of ze nou betaald worden, of niet.
Lucas Meijs. “Ik bepleit het bestormen vam het stadhuis” en “als je de gemeenschap de nek wil omdraaien moet je mfa’s bouwen. #vwsym14
— Tilburgers.nl (@Tilburgers) 25 september 2014
Binnenkort zijn de lezingen en een uitgebreid verslag van deze middag te vinden op www.contourdetwern.nl.
Lucas Meijs is in dit geval een man naar mijn hart, en hij geeft een prachtig advies, maar ik zie ons niet massaal het gemeentehuis bestormen! Vrijwilligers, Nederland draait op vrijwilligers, en ik ben daar mee begonnen toen de oudste naar de kleuterschool ging, 35 jaar geleden, ook naast een betaalde baan, en ik doe nog steeds vrijwilligerswerk, alleen ben ik kritischer geworden in de keuze welk vrijwilligerswerk, want het is niet vaak nuttig genoeg! De MFA’s zijn geldverslindende gebouwen geworden, we hebben ze nu eenmaal omdat een toenmalige wethouder er punten mee wilde scoren, en de gemeenteraad uit veel ja knikkers bestond/bestaat. Wat me ineens op de ‘burgelijke ongehoorzaamheid’ brengt. Hoort het ‘lekken’ van gegevens daar ook bij? Een wethouder is en blijft een burger, en in Den Haag lekt men dat het een lieve lust is, jaar in en jaar uit!
De kracht moet bij de burgers zitten en de overheid moet faciliteren daar waar nodig. Bottom up en niet langer top down! Maar de politiek/overheid claimt maar al te graag het initiatief als een soort legitimatie voor hun bestaan. Zelfs burgerinitiatieven worden vaak vanuit dit gremium geentamereerd! Gemeenschapszin en participerend vermogen worden louter gestimuleerd zonder regelzucht en politieke opdringerigheid. Het is aandoenlijk te moeten constateren dat veel politieke partijen nog geloven in de maakbaarheid van de maatschappij en de zaligheid van hun initiatieven en besluitvorming. Ook hun slijmerige dienstbaarheid heeft een uitermate komisch effect. Deze houding slaat namelijk maatschappelijk niet aan en krijgt louter support vanuit hun eigen achterban. Inspraak en betrokkenheid verzandt dan ook in een wirwar van bureaucratie en het verplicht pootjes geven van de burger! De dynamiek van binnenuit slaat daardoor dood. Feitelijk moet de politiek zich zoveel mogelijk overbodig maken om ruimte voor dynamiek te creeren! Maar ja, eer het zover is stroomt er nog heel wat water door de Rijn!