Maatwerk? Ja, maatwerk, daar heeft de cliënt (de gemeente Tilburg spreekt liever van ‘kandidaat’) recht op. En daar reken je natuurlijk als kersverse en niet-ervaren, misschien uitkeringsgerechtigde dan ook op als je een maand na je digitale screening op het matje moet komen bij de sociale dienst. ‘Op het matje’ klinkt wat onvriendelijk, en zo klinkt het ook als je de ‘uitnodiging’ leest:
“Verschijnt u niet op deze afspraak en hebt u ook niet laten weten dat u verhinderd bent? Dan kunnen wij uw uitkering verlagen wegens schending van de medewerkingsplicht (WWB art. 18 lid 2 en 3, IOAW art. 20).“
Het staat er dreigend, maar toch durf ik het nog aan om de afspraak twee uurtjes te verzetten; ik heb namelijk om dezelfde tijd een afspraak met een wethouder. De teammanager vindt dit een geldig argument, gelukkig.
Ik heb samen met iemand een bedrijfje gehad, ben daar op advies van iemand bij ondernemerszaken uit gestapt, en wil graag mijn eigen bedrijf. En dat vertel ik dan ook bij het gesprek over mijn digitale screening. Ik heb een deel van mijn recente portfolio bij me, en m’n curriculum vitae en ik weet ook waar ik ondersteuning bij nodig heb: het opzetten van een financieel plan en een ondernemingsplan, dus ik wil heel graag in het traject ondernemen naar vermogen, waarvan ik weet dat ik daarmee de ondersteuning kan krijgen die ik nodig heb. Ik vraag om maatwerk.
Maar de consulent waarmee ik anderhalf uur in gesprek ben boeit dat weinig. “Wij hebben als doel om u zo snel mogelijk uit de uitkering te helpen.” “Fijn, want dat is mijn doel ook.” “Ik denk dat u makkelijk een betaalde baan kunt krijgen, dus daarvoor krijgt u een traject.” “Huh? Wat? Ik ben 43, heb een havo-diploma en een cursus ‘ondernemersvaardigheden’ uit de vorige eeuw. Ik ben schrijver, wie wil er nou een journalist op de werkvloer? U denkt van wel…?” “Ja, ik denk van wel, daarom krijgt u een traject waarin u leert brieven schrijven en CV maken.” “Echt waar? Ik ben schrijver!” “Ja, dan kunt u desnoods uw mede-cursisten helpen met schrijven. En u leert solliciteren. Uw bedrijf kunt u dan in uw eigen tijd daarnaast wel starten.” Ik maak bezwaar, in nette bewoording vertel ik de consulent dat ik dit niet heel erg doelmatig vind. Het helpt niks.
Negen dagen later zit ik bij de introductie van het traject Tilburg Actief. Zo heet het. Bedoelen ze nou met die naam dat ik actief ben of actief moet worden? Bij de introductie heb ik dat nog niet uitgevonden, maar dat gaat me de komende drie weken wel lukken. Het groepje dat samen met mij de introductie krijgt is zeer divers, iets té zelfs, want eentje heeft het traject al gehad en is per ongeluk opnieuw aangemeld door haar case-manager. Mensen met een uitkering mogen geen foutjes maken (op straffe van korting op de uitkering), maar case-managers natuurlijk wel, want die werken en wie werkt maakt fouten, nietwaar?
Er zit een net afgestudeerde accountant, een heftruckchauffeur die vijf jaar lang via een uitzendbureau bij een frisdrankgigant heeft gewerkt, iemand die ruim 20 jaar in- en verkoper is geweest bij een kantoorartikelengroothandel en noodgedwongen bij een call-center heeft gewerkt, waardoor hij zich zwaar gebruikt voelt, iemand die vanaf haar 16e een bedrijf van een ander heeft gerund en nu tegen haar dertigste zonder diploma’s niet aan een baan komt en een jonge moeder die wel aan het werk moet maar geen opvang heeft voor haar baby’tje. Allemaal intelligente en ervaren mensen, met veel talenten, die niks liever willen dan een baan en balen dat ze afhankelijk zijn van een bijstandsuitkering.
De komende drie weken zitten we elke dinsdag en donderdag van 9.00 tot 16.00 bij elkaar in het traject ‘Tilburg Actief’.
Yvette en Lisette zijn twee van de acht werkmakelaars en realistische dames. Yvette is het meest spraakzaam en verhult niet dat het heel erg lastig is om werk te vinden, dat zij ook wel weten dat je domweg geluk moet hebben als je sollicitatiebrief uit een berg brieven van concurrenten wordt gevist. Ieder mag zijn of haar verhaal doen en ze luisteren met ongeveinsd enthousiasme.
Ik mag het spits afbijten en vertel over mijn bedrijf, over bijna acht jaar Tilburgers.nl, over de stichting Onafhankelijke Media die ik net met mijn mederedacteuren heb opgericht en over stichting Social Energy waarvoor ik al meerdere flyers en persberichten heb gemaakt. Ik maak er ook geen geheim van dat ik over deze bijeenkomst een artikel ga schrijven. Yvette zegt te hopen dat ik dan wel wat aardigs over hen zeg. Ik deel uit: mijn visitekaartje, flyers van Social Energy en ik heb een exemplaar van de laatste Tillywood bij me, waarin een artikel over de Participatiewet staat van mijn hand, en ook een interview met mij en drie mede-vrijwilligers van Social Energy. 
De Tillywood geef ik meteen weg, want Yvette wil graag mijn artikel lezen: “We krijgen nu een cursus over de Participatiewet” legt ze uit. Waarna ze vraagt: “Waarom ben je hier, wat zou je hier nog willen leren?” Ik vertel haar eerlijk dat ik graag het traject Ondernemen naar Vermogen wil doen, maar dat de consulent anders heeft besloten, en dat ik graag ondersteuning wil bij het schrijven van mijn ondernemersplan en financieel plan, waar ik minder goed in ben. “Dat mag je doen.” zegt ze tot mijn grote verrassing.
Ik ga opgetogen naar huis. Maatwerk!
Naast de reeks “Van werkloosheids- naar bijstandsuitkering” verschijnt vanaf nu de reeks “Uitvoering Participatiewet in de praktijk”. Beide reeksen geven een gedetailleerd beeld, transparant en uit eigen ervaring van uw redacteuren, over hoe de uitvoering van de Participatiewet door het Centrum Werk en Inkomen (voorheen: Sociale Dienst) in de praktijk uitpakt. Beide reeksen zouden gelijkluidend moeten zijn, maar zijn dat allerminst en staan op zichzelf: slechts de regels en wetten zijn hetzelfde. “Het is maar net wie je treft.” is een vaak gehoorde uitspraak, die zeker waarheid lijkt te bevatten.
Voorzitter René Paas van de vereniging van sociale diensten Divosa kijkt er niet van op. ‘Als door de nieuwe regels ambtenaren vaker de boodschapper van slecht nieuws worden, snap ik dat ze bang zijn voor agressieve reacties. Tegelijkertijd heeft diezelfde boodschapper ook een deel van de oplossing in handen.
Maatwerk dus. Paas is niet de eerste en de enige die ervoor pleit. Maar is dat er dan helemaal niet? Deels wel, vindt hij. En professionals moeten niet nalaten de ruimte die er is te nemen, zoals afzien van een boete bij niet-verwijtbare fouten. ‘Ook is er een inkeerregeling en kan de gemeenteraad verordeningen maken rondom de verplichte tegenprestatie.’ Volgens Paas is het vooral zaak dat de politiek de cirkel doorbreekt van meer regels, daardoor meer overtredingen, meer wantrouwen en dus nog meer regels. ‘Den Haag moet stoppen om het nog ingewikkelder te maken voor bijstandsgerechtigden en ambtenaren. Dat zijn de mensen die jouw ambities waar moeten maken. En dan moet je als overheid op die professionals durven vertrouwen.’
Jan is een keurige werkgever. Toch kwam ik hem laatst heftig vloekend tegen.
De reden? Hij had een vacature bij zijn bedrijf en had die keurig aangemeld bij het UWV, monsterboard.nl en in het regionale dagblad. “Wat een ellende. En wat een tijdverspilling. Dat doe ik nooit meer”. Jan kreeg 800 sollicitatiebrieven.
Jan is, zoals gezegd, een keurige werkgever en stuurde dus ruim 800 ontvangstbevestigingen. Dat gaat redelijk snel via e-mail, maar het kostte zijn secretaresse toch een halve dag. Daarna brak pas echt de hel los. Wat bleek? Van de 800 sollicitanten hadden ruim 600 sollicitanten een sollicitatiecursus gehad.
Daar krijg je de tip: “Bel altijd even na en licht je sollicitatie persoonlijk toe. Dat vergroot je kans op een gesprek.” En dus ging de telefoon 600 keer. Die gesprekken kostte de secretaresse een volle week.
“Van de pot gerukt bij het UWV”
Paula, kun je ook aangeven of je er iets mee bent opgeschoten? Misschien ben ik nl bevooroordeeld in mijn hoofd want daar staat het antwoord al vast.
De andere kant van verplichte sollicitaties en trainingen. 800 brieven en 600 telefoontjes!!!!
Snappen ze daar bij de soos nou nog niet dat dat nie werkt????
http://www.nu.nl/opinie/3820205/stop-met-zoeken-vacatures-.html
Volgens mij is het keurslijf het maatwerk!
Ja het is maar net wie je treft, gelukkig heb ik er niks meer mee te maken , maar de diensten bij de gemeente veranderen zo snel dat het NIET meer bij te benen is voor de gemiddelde schoolverlater die uit eindelijk niet zijn best gedaan heeft volgens de geleerden, ja we zijn allemaal niet het zelfde, dan komt toch de afrekening , ja en eigen schuld dikke bult , en je hebt wel ,verkering en daar hoef je geen diploma voor te hebben om kinderen te maken, en voor je het weet heb je er twee, en dan begint het ,uitzend bureau, 0 uren -contract,je komt bij de sociale dienst niet aan de bak want je werkt, maar je inkomen is niet genoeg om je kosten van levensonderhoud te betalen ,wat dan ??? je zit zwaar in de financiële problemen , maar naast je komt een asielzoekers gezin , wonen ,het hele huis word ingericht ,en elke maand een uitkering die meer is als ik dan bij het uitzend bureau krijg met mijn 0 uren contract, daar kunnen die mensen niks aan doen maar wel ,het beleid dat gemaakt is, dus als er spanningen zijn tussen bevolkings– groepen ,moet de overheid zich toch eens achter de oren krabben.