Terwijl op 6 januari de Drie Koningen in grote getale door de Tilburgse straten dwalen, is het theater aan de Schouwburgring aan het eind van de middag volgestroomd met honderden ambtenaren voor de nieuwjaarsreceptie van de gemeente Tilburg. Ook de burgemeester, alle wethouders en enkele raadsleden zijn van de partij.
Het officiële gedeelte wordt afgetrapt met een toespraak van gemeentesecretaris Gabrielle Haanen. Ze begon met waardering uit te spreken voor de vele ambtenaren die, voor of achter de schermen, veel werk hebben verzet: medewerkers van het BAT die de wegen begaanbaar houden bij sneeuw, hulpdiensten bij het dreigende instorten van het dak van AH-XL, het ontwikkelen van een nieuw concept voor de stadswinkels en de in gebruik name van het nieuwe gebouw van het UWV en Centrum Werk en Inkomen (sociale dienst).
Ze zei een voorstander te zijn van een klein college, vijf in plaats van zeven wethouders, terwijl dat wel betekent dat de wethouders elk meer taken hebben. “Help het college” riep zij de toehoorders op. “De decentralisatie van de Jeugdzorg, de Participatiewet en de WMO: het is zeker dat er fouten zullen worden gemaakt.”
Ze wees er op dat er in 2015 veel werk moet worden gemaakt van de participerende overheid. “Participeren is een werkwoord.” Ze haalde enkele voorbeelden aan uit 2014 waarbij de gemeente een samenwerkende rol had om dingen voor elkaar te krijgen: bemiddeling bij de verhuur van een pand voor de tv-serie ‘Smeris” en WhatsApp-groepen in de Reeshof die samen met de politie bezig zijn met veiligheid. “Denken in mogelijkheden en niet in regelgeving, openstaan voor ideeën van buiten het stadhuis en faciliteren in plaats van overnemen, zijn de adviezen die Gabrielle Haanen meegaf aan de aanwezigen.
Burgemeester Peter Noordanus beklom als tweede het spreekgestoelte. Hij zei niet te houden van nieuwjaarstoespraken en hield een “nieuwjaarstoespraak die geen nieuwjaarstoespraak” is. Hij borduurde voort op de woorden van Gabrielle Haanen. “Ja maar” mag niet meer. “We moeten anders gaan kijken naar de vraagstukken in de stad, namelijk door de bril van de burger. Ook noemde hij dat het noodzakelijk is om met private partijen (ondernemers en particulieren) in de stad samen te werken als enige mogelijkheid om als participerende overheid plannen te laten slagen. “Makkelijker wordt het niet, leuker wel.” Hij wilde gen smoesjes meer horen om dingen niet te doen.
Het jaar 2015 is het jaar van de burger. Vanuit het perspectief van de burger en alleen in samenwerking met ambtenaren, college en raad zullen vernieuwingen kunnen slagen.
Laten we de burgemeester houden aan zijn eigen woorden: “Ja maar” mag niet meer. “We moeten anders gaan kijken naar de vraagstukken in de stad, namelijk door de bril van de burger” Maar dan ook als het de gevestigde orde even niet uitkomt!
Mooie woorden, maar de nieuwjaarsreceptie was een intern gebeuren! De participerende burger was niet uitgenodigd en daarom werd de blik vanuit de burger maar omlijst door de blik van binnen naar buiten. Enigzins verplichtend geuit tegen de ambtenaren en misschien………..de wethouders en enkele raadsleden. Het halen en brengen van gewenste houdingen zal ook deze receptie wel weer overleven. Voorlopig moeten we het maar doen met de bekende technocratische en bureaucratische werkwijze, want een echte ambtelijke en politieke cultuurverandering is meer dat een paar mooie volzinnen aan het begin van een jaar!