Op vrijdag 30 september heeft de Ministerraad besloten om toestemming te geven voor experimenten binnen de Participatiewet, na lang aandringen door de gemeenten Tilburg, Utrecht, Wageningen en Groningen. Deze vier steden mogen het vertrouwensexperiment starten en daarnaast mogen maximaal nog eens 21 gemeenten aanhaken. Echter, voordat er daadwerkelijk gestart kan worden, moeten ook de Tweede en Eerste Kamer het goedkeuren.
In het voorgestelde besluit gaan de experimenten met bijstandsuitkeringen en de ruimte die mensen hierin wordt gegund, twee jaar duren binnen een tijdvak van drie jaar.
In het voorgestelde experiment mag maximaal 4% van de mensen met een bijstandsuitkering meedoen; voor Tilburg betekent dit ongeveer 300 mensen. Echter, deelname aan het experiment is geheel vrijwillig; niemand moet meedoen. Wie er echter voor kiest om wel mee te doen tekent hiervoor en is gehouden om de volle twee jaar af te maken. Tussentijds afhaken kan in principe niet.
Deze 300 vrijwillige deelnemers aan het Vertrouwensexperiment worden ingedeeld in drie groepen. Dus in elke groep 100 deelnemers.
- Ontheffing. De ontheffingsgroep zal niet meer worden gecontroleerd op de sollicitatieverplichting, maar zal elk halfjaar verslag moeten doen van alle sollicitatie-activiteiten.
- Activeringsgroep. De activeringsgroep krijgt te maken met nog meer controle, minimaal twee keer zoveel als tot nu toe gebruikelijk was.
- Vrijlatinggroep. De vrijlatingsgroep mag 50% van inkomsten uit werk zelf houden, met een maximum van €199,- per maand voor een alleenstaande of maximaal €142,- voor een gehuwde of samenwonende.
De resultaten van deze drie experimentgroepen worden vergeleken met elkaar, maar ook met de groep bijstandsgerechtigden die niet aan het experiment deelnemen. Ook de universiteiten van Tilburg, Utrecht, Wageningen en Groningen zullen de experimenten volgen en verslag hiervan doen.