Mensen met betaald werk worden steeds vaker verdrongen door onbetaalde krachten, al dan niet met behoud van uitkering. Daardoor ontstaat ”een groot maatschappelijk probleem”, waarschuwt vakbond CNV Publieke Zaak vandaag in de media.
Zo stelt het CNV dat steeds vaker oudere werknemers hun baan kwijtraken en vervolgens alleen vrijwillig of in laaggeschoolde arbeid aan de slag kunnen. Omdat bedrijven liever onbetaalde krachten aannemen kunnen jonge mensen met een diploma volgens de bond geen betaald werk vinden. Het gevolg is dat er een groep ‘nieuwe werklozen’ ontstaat. Ook neemt de kwaliteit van dienstverlening af. Goedkoop voor de werkgever, maar niet voor de maatschappij volgens het CNV. De bond doet ”een klemmend beroep” op het kabinet om de maatschappelijke effecten van verdringing te onderzoeken en hier paal en perk aan te stellen.
Zowel de vakbonden CNV als FNV komen de laatste tijd regelmatig in het nieuws met de boodschap dat betaalde banen verdrongen zouden worden door vrijwilligers. De Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV) is het hier niet mee eens en laat in reacties weten dat dit een omdraaiing van zaken is. Vrijwilligers pakken zaken op die anders niet zouden gebeuren. Waar overheid, organisaties of burgers niet voor willen of kunnen betalen.
“Het zijn niet de vrijwilligers die werkloosheid veroorzaken. Zij pakken alleen maar de problemen op die zijn ontstaan door bijvoorbeeld de bezuinigingen van de overheid op de zorg”, stelt woordvoerder Mark Molenaar van de Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV). “Nu worden de pijlen gericht op vrijwilligers en dat is onterecht. Vrijwilligers zijn ‘gewoon’ burgers die het heft in handen nemen als ze dat nodig vinden. Die inzet verdient alleen maar waardering. Vakbonden moeten ook niet met de vinger wijzen naar WW-ers die een maatschappelijk nuttige invulling zoeken voor hun tijd, dat levert hen persoonlijk en ook de samenleving meerwaarde op”.
Dat de kwaliteit van de dienstverlening afneemt doordat vrijwilligers het werk overnemen, is volgens Molenaar lang niet altijd het geval. “Als je als werkgever taken over de heg gooit, heb je inderdaad een goede kans dat de kwaliteit van de dienstverlening achteruitgaat. Maar daar staat tegenover dat vrijwilligers vaak andere openingen geven, een andere relatie hebben met de klant of cliënt. Daarnaast hebben ze vaak meer tijd.”
Met de Participatiewet die op 1 januari 2015 in werking treedt, werkt de overheid zelf werkverdringing in de hand, aldus de NOV. Gemeenten kunnen mensen met een bijstandsuitkering dan namelijk verplichten tot een tegenprestatie. “Vrijwilligerswerk is een uitstekende activiteit voor iemand met een bijstandsuitkering, maar vrijwilligerswerk kan nooit verplicht zijn.”
In de praktijk zijn er nu al veel vrijwilligersorganisaties die mensen ruimte bieden om bij hun de tegenprestatie in te vullen. Daar moeten zij mee oppassen omdat mensen die een tegenprestatie leveren, formeel geen vrijwilligers zijn. Ze vallen daarom niet onder de vrijwilligersverzekering, kunnen geen vrijwilligersvergoeding ontvangen. De vrijwilligersorganisatie die plek biedt voor de tegenprestatie moet daarom goede afspraken maken met de gemeente.
Bron: ANP/NU.nl